Quên Nvidia đi: Ndea muốn xây dựng AI có khả năng tự cải thiện mà không gặp bất kỳ giới hạn nào

François Chollet, cựu kỹ sư của Google và là người tạo ra Keras - một framework deep learning bằng Python được sử dụng rộng rãi, đã đồng sáng lập Ndea, một phòng thí nghiệm nghiên cứu và khoa học AI mới, cùng với Mike Knoop, đồng sáng lập Zapier.

Trong bài viết trên trang web của startup này, hai nhà sáng lập đã giải thích mục tiêu kết hợp khả năng nhận dạng mẫu trực quan (nhờ deep learning) với tư duy logic chính thức thông qua thứ mà họ gọi là "guided program synthesis" (tạm dịch: tổng hợp chương trình có định hướng).

Họ cho rằng sự kết hợp này sẽ giúp các hệ thống AI thích nghi và sáng tạo vượt xa các ứng dụng chuyên biệt hiện tại, cuối cùng hướng đến trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) - được định nghĩa một cách lỏng lẻo là trí thông minh máy móc có thể vượt trội hơn con người trong hầu hết các nhiệm vụ kinh tế và nhận thức quan trọng.

Họ viết:

"Chúng ta cần những máy tính có thể tự đặt ra vấn đề và khám phá những điều mới mẻ, chứ không chỉ áp dụng các giải pháp đã biết. Chúng ta cần những máy tính có thể sáng tạo. Con đường dẫn đến AGI không phải là các cải tiến nhỏ lẻ của những phương pháp hiện có."

Hiện tại, bộ đôi này chưa công bố liệu họ đã nhận được nguồn tài trợ từ bên ngoài hay đang tự đầu tư từ nguồn lực cá nhân.

Thách thức hiện tại của deep learning

Mặc dù các hệ thống deep learning hiện tại rất ấn tượng, Chollet và Knoop cho rằng chúng bị giới hạn bởi sự phụ thuộc vào các bộ dữ liệu lớn và khả năng kém hiệu quả khi thích nghi với các nhiệm vụ mới. Họ tin rằng program synthesis chính là chìa khóa để vượt qua những hạn chế này.

Khác với deep learning truyền thống (chỉ suy diễn giữa các điểm dữ liệu), program synthesis tìm kiếm các chương trình riêng lẻ để giải thích dữ liệu, cho phép khả năng tổng quát tốt hơn nhiều với ít dữ liệu hơn.

Sự kết hợp giữa trực giác của deep learning và khả năng suy luận chặt chẽ của program synthesis có thể mở ra một hướng đi hoàn toàn mới cho nghiên cứu AI.

Họ nhấn mạnh:

"Sứ mệnh của Ndea là biến AGI thành hiện thực để thúc đẩy tiến bộ khoa học chưa từng có, mang lại lợi ích cho tất cả thế hệ hiện tại và tương lai."

Xây dựng "nhà máy cho tiến bộ khoa học"

Tầm nhìn dài hạn của Ndea vượt xa việc tạo ra AGI. Họ muốn xây dựng một "nhà máy tăng tốc tiến bộ khoa học," giải quyết cả những thách thức đã biết và chưa biết.

Từ việc chinh phục các lĩnh vực như xe tự lái và năng lượng bền vững, đến thúc đẩy những khám phá hoàn toàn mới, Ndea kỳ vọng sẽ trở thành một chất xúc tác cho sự tiến bộ khoa học.

Chollet cũng chia sẻ rằng hướng nghiên cứu này có tiềm năng mở khóa những đột phá mới và định nghĩa lại giới hạn của tri thức nhân loại. Ông viết trên nền tảng X:

"Nếu thành công, chúng tôi sẽ không dừng lại ở AI. Với công nghệ này, chúng tôi muốn giải quyết mọi vấn đề khoa học mà nó có thể giải quyết. Chúng tôi xem việc tăng tốc tiến bộ khoa học là ứng dụng thú vị nhất của AI."

Chollet cho rằng sự tiến bộ này phụ thuộc vào việc phát triển AI có thể học hỏi hiệu quả như con người và tiếp tục cải thiện theo thời gian mà không gặp rào cản.

Định hướng mới cho AGI

Program synthesis, nền tảng nghiên cứu của Ndea, vẫn còn khá non trẻ. Chollet so sánh nó với giai đoạn mà deep learning từng ở vào năm 2012.

Tuy nhiên, ông lưu ý rằng tiềm năng của lĩnh vực này đang được các phòng thí nghiệm AI tiên phong ngày càng công nhận, dù hầu hết vẫn chỉ coi nó là một phần nhỏ trong lộ trình tiến đến AGI.

Ngược lại, Ndea coi program synthesis quan trọng không kém gì deep learning và đã đặt nó làm trung tâm của phương pháp tiếp cận.

Họ đang tích cực tuyển dụng một đội ngũ các nhà nghiên cứu và kỹ sư phân tán trên toàn cầu, với mục tiêu xây dựng nhóm chuyên môn về program synthesis hàng đầu thế giới.

Ndea và nguồn gốc từ triết học Hy Lạp

Tên gọi "Ndea" bắt nguồn từ hai khái niệm Hy Lạp cổ đại: ennoia (hiểu biết trực quan) và dianoia (lý luận logic), thể hiện mục tiêu hợp nhất giữa deep learning và program synthesis.

Bằng cách hiện thực hóa AGI, Ndea hy vọng sẽ nén hàng thế kỷ tiến bộ khoa học thành vài thập kỷ, hoặc thậm chí vài năm. Dù thừa nhận những thách thức và sự bất định, Chollet và Knoop vẫn lạc quan rằng AGI chính là chìa khóa giải quyết những vấn đề lớn nhất của nhân loại, đồng thời khám phá những cơ hội mới cho tương lai.